បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន សម្ដែងការមិនពេញចិត្តចំពោះប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានទាំង៧ ដែលបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្ដួចផ្ដើមក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ប្រទេសជប៉ុន ដែលប្រធានាធិបតីអាមេរិកប្រកាសសម្ពោធកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
បុរសខ្លាំងកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងក្នុងវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលរៀបចំឡើងនៅទីក្រុងដាវ៉ូស-ក្លូស្ទើរ ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោមប្រធានបទ «ទិដ្ឋភាពយុទ្ធសាស្ត្រស្ដីពីអាស៊ាន និងតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានរបស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២២» នេះថា អាស៊ានមិនគួរគិតតែពីដើរគាំទ្រប្រទេសដទៃទាំងដែលប្រទេសដទៃមិនគាំទ្រយន្តការរបស់អាស៊ានខ្លួនឯងនោះទេ។
មេដឹកនាំខ្មែរដែលចូលចិត្តប្រើកណ្ដាប់ដៃដែកកម្ទេចក្រុមប្រឆាំង លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា បើទោះបីជាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់អាមេរិក ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់អូស្ត្រាលី ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់អឺរ៉ុប និងឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ជប៉ុនក៏ដោយ ក៏អាស៊ានមានឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ខ្លួនដែរ ដូច្នេះសមាជិកអាស៊ានដែលបានគាំទ្រយន្តការណាដែលក្រៅពីក្របខ័ណ្ឌអាស៊ាន ត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ច ប៉ុន្តែការប្រុងប្រយ័ត្នបែបណានោះ លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបញ្ជាក់នោះទេ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា អាស៊ានគឺជាសហគមន៍មួយកំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពដែលមានផលប៉ះពាល់មកលើខ្លួនពាក់ព័ន្ធការប្រកួតប្រជែងរវាងមហាអំណាចចិន និងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក ដូច្នេះអាស៊ានមិនត្រូវជ្រើសរើសមហាអំណាចណាមួយនោះឡើយ ជាពិសេសគំនិតផ្ដួចផ្ដើមឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដើម្បីទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍នាពេលនេះ។
លោក ហ៊ុន សែន សង្កត់ធ្ងន់ថា គំនិតផ្ដួចផ្ដើមណាក៏ដោយដែលទាក់ទងជាមួយឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក គឺត្រូវបម្រើដល់គោលបំណង៣ គឺសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ មិនប្រឆាំងនឹងប្រទេសណាទាំងអស់ និងបម្រើដល់ភាពជាអព្យាក្រឹតរបស់អាស៊ានផងដែរ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសសម្ពោធក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលធ្វើឡើងក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
ប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក គឹម សុខ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី២៥ ឧសភា នេះថា មិនចម្លែកទេដែលពេលលោក ហ៊ុន សែន សម្ដែងការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះករណីកម្ពុជាគ្មានឈ្មោះក្នុងក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ជប៉ុន ស្របពេលប្រទេសភូមា និង ឡាវ ក៏គ្មានឈ្មោះដែរនោះ។
លោកបន្ថែមថា ការធ្វើបែបនេះ គឺជាការបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា អាមេរិក និងដៃគូនានាក្នុងឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក បានចាត់ទុកថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនខុសគ្នានឹងរដ្ឋបាលរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមរបស់មេយោធាផ្ដាច់ការ មីន អ៊ុងឡាំង នៅភូមា និងរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តឡាវ ដែលជាអាយ៉ងរបស់វៀតណាម ដូច្នោះដែរ។
លោក គឹម សុខ អះអាងថា តាមរយៈចលនានយោបាយអន្តរជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកចុងក្រោយនេះ ជាការចង្អុលត្រង់ៗទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន ថា វត្តមានរបស់គាត់នៅលើឆាកអន្តរជាតិដែលត្រូវអញ្ជើញឲ្យចូលរួមក្នុងឈ្មោះកម្ពុជាជាសមាជិកអាស៊ាននោះ ពុំមានសារសំខាន់ឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិផ្តល់កិត្តិយសនោះទេ ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឡើងវិញទេនោះ។
ប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះអះអាងទៀតថា ការសម្រេចរបស់អាមេរិកបែបនេះ ហាក់កំពុងព្យាយាមដាក់ចេញនូវសេណារីយ៉ូកាន់តែច្បាស់ទាក់ទងនឹងនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្ម ដើម្បីកំណត់ផ្លូវដើរឲ្យបុរសខ្លាំងកម្ពុជា មេយោធា មីន អ៊ុងឡាំង មេរដ្ឋប្រហារនៅភូមា និងមេដឹកនាំកុម្មុយនិស្តឡាវ បន្ទាប់ពីពួកគេបានកម្ទេចលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងអំណាចរបស់ខ្លួនកន្លងមក។
លោក គឹម សុខ គូសបញ្ជាក់ថា ការបង្ហាញជំហររបស់លោក ហ៊ុន សែន បដិសេធនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិមកលើមេដឹកនាំដែលរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ជាន់ឈ្លីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅពេលនេះ គឺបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការមិនចុះសម្រុងគ្នានឹងនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្ម ដែលអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងជប៉ុន ខំរៀបចំឡើងដើម្បីធានាសន្តិសុខក្នុងតំបន់នៅពេលនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) បានប្រកាសជាផ្លូវការបើកឱ្យមានសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (IPEF) ដែលមានសមាជិកចំនួន ១៣ប្រទេស ក្នុងនោះក៏មានសមាជិកអាស៊ានចំនួន ៧ប្រទេសផងដែរ។
ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានដែលបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនេះរួមមាន ប្រ៊ុយណេ ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ និងវៀតណាម ខណៈប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ាន៣ ផ្សេងទៀត រួមមានកម្ពុជា ឡាវ និងភូមា មិនត្រូវបានរាប់បញ្ចូលជាសមាជិកនៃសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនេះទេ៕